Het Peemankeetje in model

 

 

 

​

 

Het meest bekende Peemankeetje staat hier, in de nadagen van de Nijmeegse tramlijn 2, precies midden op de foto. Het was een uitgekiend punt, waar forensen, scholieren, toeristen en dagjesmensen terecht konden voor versnaperingen tijdens het wachten op de volgende tram. Het wachthuisje, en tevens sanitaire ruimte voor het trampersoneel (rechts op de foto) bestaat, een kwartslag gedraaid, nog steeds; het is nu een kiosk en wordt ten onrechte nog vaak het Peemankeetje genoemd. Foto: Van Lith sept 1955.

 

 

 

Geschiedenis

 

Wereldberoemd in Nijmegen en een begrip voor iedere oudere Nijmegenaar: het Peemankeetje.

De geschiedenis van de Peemankeetjes staat beschreven in het boek 'Keetjes & Kroegen, 100 jaar Peeman Dranken 1908 - 2008' en er is een website http://www.peemankeetje.nl (zie Geraadpleegde literatuur onderaan deze bladzijde). Er stonden 7 Peemankeetjes in Nijmegen, waarvan het Peemankeetje bij de vertrekhalte van tramlijn 2 op het Hunnerpark door heel veel Nederlanders bezocht zal zijn in de loop der jaren.

 

Het model van de keetjes is in de loop van de tijd steeds hetzelfde gebleven, met het karakteristieke dak. In het begin hadden de keetjes zeer veel houten ornamenten en versieringen, maar later werd de uitvoering wat praktischer, maar kaler van vorm. Niet alle keetjes hadden een soort van schoorsteentje in dezelfde vorm als het dak en het had ook niet bij alle keetjes dezelfde vorm.

 

Het laatste Peemankeetje stond op de hoek van de Willemsweg - Graafseweg en werd in 1984 door een (dronken??) automobilist aan barrels gereden. De restanten van dit keetje zijn door de familie Jansen, tot 1999 eigenaren van de Fa. Peeman, gered en gerestaureerd als tuinhuisje in gebruik genomen.

 

 

 

​

 

De oorspronkelijke situatie aan het Hunnerpark: rechts de tram en het wachthuisje. Het Peemankeetje staat iets verder het park in en heeft de oorspronkelijke, rijkversierde uitvoering. Collectie Regionaal Archief Nijmegen.

 

 

 

 

 

      

 

Op de linker foto één van de oorspronkelijke kiosken uit de tijd vóór Peeman; op de rechter foto het Peemankeetje op het Hunnerpark in de vereenvoudigde uitvoering. Foto's: Regionaal Archief Nijmegen.

 

 

 

​

 

Het gerestaureerde Peemankeetje als tuinhuisje bij de familie Jansen, in latere jaren (tot 1999) eigenaren van Peeman Dranken. Foto: Familie Jansen.

 

 

 

In model

 

Ook de gemeente Waelstede heeft een aantal Peemankeetjes gekend, waarvan de laatste, goed onderhouden, op de Waelkade staat. Het keetje is er één van het meer strakke model, met rechte ramen en luiken. Ook ontbreekt het 'schoorsteentje' op het dak. Het lijkt het meest op het Peemankeetje in Nijmegen op het Hunnerpark, het beginpunt van lijn 2. Dit keetje had geen 'schoorsteen', maar wel markiezen als zonwering aan de westzijde, die in Waelstede weer ontbreken.

 

Een probleem was om de maten van het keetje te pakken te krijgen; op het internet was niets hierover beschikbaar. Uiteindelijk stond in het hierondervermelde boek in een kadertje dat de keetjes 2.70 * 2.70 meter waren. Hieruit konden toen vanaf de beschikbare foto's op het internet de andere maten worden afgeleid; de rest is giswerk gebaseerd op een gevoel voor verhoudingen.

 

Het gebouwtje is geheel opgebouwd uit Evergreen styreen plaat en strips:

- V-groove plaat 4125 - dikte 1 mm, planken van 3,2 mm, voor de zijwanden en de luiken,

- Plain plaat 9020 - dikte 0,5 mm, voor het dak,

- Plain plaat 9010 - dikte 0,25 mm, voor de kozijnen; tevens zijn hieruit een aantal strips van 1 mm gesneden, omdat deze even niet voorhanden waren,

- Angle 291 - breedte 1,5 mm, op de hoeken van het keetje,

- Strip 116 - 0,4*3,2 mm, voor de dakveren,

- Strip 142, 1*1 mm, voor de dakondersteuningen op de hoeken,

- Strip (zoals hierboven omschreven) - 0,25*1 mm, als afdek- en verstevigingsstrips volgens de beschikbare foto's.

 

 

Volgend probleem is het zoeken naar de juiste kleuren. In mijn herinneringen is wel de specifieke vorm, maar niet de kleur bewaard gebleven. Er zijn echter twee kleuren groen van Humbrol, die aardig dicht in de buurt van de beschikbare kleurenfoto's komen.

 

 

 

 

​

 

Het Peemankeetje van Waelstede in de primer. De ramen aan de voorzijde zullen open staan, de ramen aan de zijkanten zijn gesloten. Aan de achterzijde zit een deur, maar is verder blind. Foto: Rob Boeser.

 

 

 

​

 

Nog een close up van het Peemankeetje in de primer. Foto: Rob Boeser.

 

 

 

Het keetje krijgt kleur

 

Op uitnodiging van Erik Jansen, beheerder van de website http://www.peemankeetje.nl, kan het laatst overgebleven Peemankeetje in de tuin van de familie Jansen bekeken worden. Er blijkt geen sprake te zijn geweest van een historische groene kleur; net als bij de oude trambedrijven, kregen de keetjes de groene kleur, die de schilder op dat moment in de pot had......

De kleuren van het overgebleven keetje zijn niet historisch, maar het kleurenschema is fris en modern. Omdat het Peemankeetje in Waelstede in al die jaren qua kleur met de tijd is meegegaan, is besloten om hetzelfde kleurenschema te gebruiken, als de familie Jansen.

 

Tijdens het gesprek met de familie Jansen blijkt ook, dat bij het maken van het model een aantal fouten zijn gemaakt. Het echte keetje heeft twee zijden met een schuifraam en twee blinde zijden, waarvan één met een deur. Deze fouten zullen in Waelstede echter niet meer hersteld worden, want dat zou nieuwbouw betekenen......

 

Het Peemankeetje krijgt een plek op Module 4, de Waelkade, tegen de oude stadsmuur bij de tramhalte stadinwaarts.

 

 

 

​

 

Het Peemankeetje in het moderne jasje. Er zal nog een interieur worden ingebouwd. Foto: Rob Boeser.

 

 

 

​

 

De voorzijde van het keetje heeft een open raam; de reeds gebouwde klapramen zijn niet geplaatst, omdat de echte keetjes een schuifraam hadden. Op het paneel onder het raam zal nog een decal aangebracht worden met de tekst: Fa. Peeman in witte letters. Foto: Rob Boeser.

 

 

 

​

 

En zo is het Peemankeetje vanaf de publiekszijde op Module 4, de Waelkade, te zien. Foto: Rob Boeser.

 

 

 

 

 

Geraadpleegde bronnen

 

- De website http://www.peemankeetje.nl

 

- Keetjes & Kroegen, 100 jaar Peeman Dranken 1908 - 2008,

  Peter de Wit,

  ISBN/EAN: 978-90-79720-01-9

 

- Regionaal Archief Nijmegen

  http://www2.nijmegen.nl/wonen/oudste_stad/Archief